Υποκριτική και Κοινωνία ΙΙ: Το Εθνόδραμα και το Θέατρο-Ντοκουμέντο

Κωδικός μαθήματος
34ΕΕ201
Μονάδες ECTS
5
Εξάμηνο
Εξάμηνο ΣΤ ή Η
Κατηγορία μαθήματος
Διδάσκων καθηγητής
Περιγραφή μαθήματος
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Στόχοι: Το μάθημα στοχεύει: α) στην εξερεύνηση «αυτολεξεί» θεατρικών τρόπων επεξεργασίας της
πραγματικότητας και της ιστορίας, των τεκμηρίων και των μαρτυριών, των πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, εστιάζοντας κυρίως στο Εθνόδραμα και το Θέατρο-Ντοκουμέντο και β) στην παροχή εργαλείων και τεχνικών στους φοιτητές/τριες, ώστε να μπορούν να λειτουργούν με επάρκεια ως ενεργά υποκείμενα της
καλλιτεχνικής πρακτικής με ταυτόχρονους πολλαπλούς ρόλους, ως ηθοποιοί - ερευνητές -δραματουργοί, προσαρμοσμένοι στις απαιτήσεις του μετα-δραματικού, συλλογικού και επινοητικού θεάτρου, γ) στην
καλλιέργεια της ικανότητάς τους να λειτουργούν ως εμψυχωτές/τριες θεάτρου με κοινότητες, κοινωνικούς φορείς, ευπαθείς ομάδες, νέους.

Μαθησιακά Αποτελέσματα: Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, αναμένεται οι φοιτητές-τριες
●    να εξοικειωθούν με παραστατικές και αφηγηματικές τεχνικές του μετα-δραματικού, συλλογικού, επινοητικού θεάτρου
●    να μπορούν να υλοποιήσουν μια στοχευμένη έρευνα εθνογραφικού ή ιστορικού τύπου και να τη μεταπλάθουν σε θεατρική παράσταση
●    να αποκτήσουν γνώσεις, εργαλεία και τεχνικές σχετικές με το εθνόδραμα και το θέατρο-ντοκουμέντο, ώστε να μπορούν χρησιμοποιούν το είδος αυτό ως καλλιτέχνες στη θεατρική πράξη ή ως εμψυχωτές θεάτρου στη δουλειά τους με κοινότητες, κοινωνικούς φορείς, ευπαθείς ομάδες, νέους.
●    να αναπτύξουν τη γνώση των τρόπων με τους οποίους το θέατρο χρησιμοποιείται σε κοινωνικά, μη θεατρικά περιβάλλοντα και σε οριακούς χώρους, ώστε να ωφελήσει, να ενδυναμώσει, να διαπαιδαγωγήσει και να εμψυχώσει ένα ευρύ φάσμα ομάδων, κοινοτήτων και ατόμων.
 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

●    Αυτόνομη εργασία
●    Ομαδική εργασία
●    Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
●    Σχεδιασμός και διαχείριση έργων.
●    Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα.
●    Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
●    Λήψη αποφάσεων.
●    Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου.
●    Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα περιλαμβάνει:
●    Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ θεάτρου και πραγματικότητας
●    Εξοικείωση με μεθοδολογίες της έρευνας της πραγματικότητας, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο θέατρο
●    Γνωριμία με τα είδη Εθνόδραμα, Θέατρο-Ντοκουμέντο, Θέατρικό Ντοκιμαντέρ και με άλλες παραλλαγές του «αυτολεξεί» θεάτρου τεκμηρίωσης
●    Εξερεύνηση υποκριτικών τεχνικών από το επικό θέατρο, το αφηγηματικό θέατρο, το μετά-δραματικό θέατρο, το θέατρο της επινόησης, την περφόρμανς
●    Έρευνα αρχειακού ή εθνογραφικού υλικού
●    Μετάπλαση ερευνητικού υλικού σε θεατρικό
●    Παραγωγή σύντομων παραστάσεων σε ομάδες ή ενιαίας παράστασης

Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 ενότητες.
1. Μαθησιακό συμβόλαιο. Δραστηριότητες κατασκευής της ομάδας. Διερεύνηση της
σχέσης μεταξύ θεάτρου και πραγματικότητας: θεατρικές δραστηριότητες και θεωρία
2. Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ θεάτρου και πραγματικότητας: θεατρικές δραστηριότητες και θεωρία
3. Γνωριμία με τα είδη Εθνόδραμα, Θέατρο- Ντοκουμέντο, Θεατρικό Ντοκιμαντέρ και με άλλες παραλλαγές του «αυτολεξεί» θεάτρου τεκμηρίωσης
4. Εξοικείωση με μεθοδολογίες της έρευνας της πραγματικότητας, που μπορούν να
χρησιμοποιηθούν στο θέατρο. Καθορισμός των ερευνητικών ερωτημάτων. Διερεύνηση των διαθέσιμων πηγών και τεκμηρίων.
5. Εξερεύνηση υποκριτικών τεχνικών από το επικό θέατρο, το αφηγηματικό θέατρο, το μετά-δραματικό θέατρο, το θέατρο της
επινόησης, την περφόρμανς: θεωρία και πράξη
6. Πρόοδος: Παρουσιάσεις ευρημάτων ερευνητικών εργασιών σε υπο-ομάδες
7. Μετάπλαση ερευνητικού υλικού σε θεατρικό με καθοδήγηση. Ασκήσεις από το θέατρο της
επινόησης
8. Μετάπλαση ερευνητικού υλικού σε θεατρικό με καθοδήγηση. Ασκήσεις από το θέατρο της
επινόησης
9. Παρουσιάσεις θεατρικών δράσεων σε υπο- ομάδες - ανατροφοδότηση
10. Παρουσιάσεις θεατρικών δράσεων σε υπο- ομάδες - ανατροφοδότηση
11. Σύνθεση- συλλογική δημιουργία και παραγωγή θεατρικής παράστασης
12. Σύνθεση- συλλογική δημιουργία και παραγωγή θεατρικής παράστασης
13. Παραγωγή – δημόσια παρουσίαση παράστασης σε κοινό
 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Δραστηριότητα
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

13

Θεατρικό Εργαστήριο

26

Φροντιστηριακά/ενισχυτικά μαθήματα

13

Καλλιτεχνική δημιουργία

40

Αυτοτελής μελέτη

33

Σύνολο Μαθήματος 

125

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Ι. Αρχική –διαγνωστική αξιολόγηση που περιλαμβάνει:
αναστοχαστικές συζητήσεις και βιωματικές διαγνωστικές δραστηριότητες για την ανάδειξη των προϋπαρχουσών γνώσεων και μαθησιακών προσδοκιών των φοιτητών/τριών σχετικά με τα ζητούμενα του μαθήματος.

ΙΙ. Διαμορφωτική- σταδιακή αξιολόγηση που περιλαμβάνει:
-    Αναστοχαστικές συζητήσεις και ομάδες εστίασης (focus groups) μετά από τις εργαστηριακές και ερευνητικές
δραστηριότητες
-    Βιωματικές δράσεις αξιολόγησης με τη χρήση θεατρικών τεχνικών

II. Tελική - συμπερασματική αξιολόγηση που περιλαμβάνει:
●    Δημόσια παρουσίαση θεατρικών σκηνών
●    Παράδοση υλικού πρωτογενών και δευτερογενών
πηγών/τεκμηρίων που παρήχθησαν από την έρευνα
●    Κείμενο παράστασης συνοδευόμενο από οπτικοακουστικό υλικό
●    Προφορική εξέταση που περιλαμβάνει αυτοαξιολόγηση σχετικά με την ερευνητική διαδικασία συλλογής
τεκμηρίων και την συλλογική καλλιτεχνική δημιουργία
καθώς και την επίτευξη των μαθησιακών αποτελεσμάτων

Κριτήρια αξιολόγησης
Συμμετοχή στις ομαδικές βιωματικές - θεατρικές δραστηριότητες (25%)
Συμμετοχή στην ομαδική και ατομική ερευνητική διαδικασία (25%)
Ανταπόκριση στις απαιτήσεις της συλλογικής δραματουργίας και επινόησης της παράστασης (25%)
Καλλιτεχνική ερμηνεία (25%)
Έγκαιρη παράδοση και επάρκεια: α) Ερευνητικού υλικού, β) Κειμένου παράστασης γ) Οπτικοακουστικού υλικού (25%)

Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι αναρτημένα στην ηλεκτρονική σελίδα του μαθήματος στο eclass και αναλύονται προφορικά στο μάθημα 1 και 12 και όποτε αυτό ζητηθεί.
 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

•    Auslander, Ph. (1997). From acting to performance: Essays in modernism and postmodernism. London & New York: Routledge.
•    Ackroyd, J. & O'Toole, J. (2010). Performing Research: Tensions, Triumphs and Trade-offs of Ethnodrama. Staffordshire: Trentham  Books.
•    Carlson, M. (1996). Performance: A critical introduction. London & New York: Routledge.
•    Denzin, N.K. (2003). Performance ethnography: Critical pedagogy and the politics of culture. Thousand Oaks: Sage.
•    Forsyth, A. & Megson, C. (2009). Get Real: Documentary theatre past and present. Basingstoke & New York: Palgrave Macmillan.
•    Martin, C. (2010). Dramaturgy of the Real on the World Stage. Basingstoke & New York: Palgrave Macmillan.
•    Mienczakowski, J. (2001). Ethnodrama: Perfromed research-Limitations and potential. In P. Atkinson, S. Delamont, A. Coffey, J. Lofland (Eds), Handbook of Ethnography (pp. 368-376). London: Sage.
•    Nicholson, H. (2005). Applied Drama: The gift of theatre. Houndmills, Basingstoke & Hampshire: Pelgrave Macmillan.
•    Oddey, A. (1994). Devising Theatre: A practical and theoretical handbook. London & New York: Routledge.
•    Saldana, J. (2011). Ethnotheatre: Research from page to stage. Walnut Creek: Left Coast Press.
•    Ζoniou, C. (Ed.) (2016). YouthDOCs. Documentary Theatre & Video on Youth Culture, Personal identity and Contemporary Reality. A Handbook for Practitioners and Teachers. Athens: Directorate of Secondary Education of Eastern Attica.
•    Βαλαβάνη, Ν. (2004). Μπέρτολτ Μπρεχτ, κριτικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Πολύτροπον.
•    Έσσλιν, Μ. (2005). Μπρεχτ ο άνθρωπος και το έργο του. Αθήνα: Δωδώνη.
•    Zώνιου, Χρ. (2017). Παραστάσεις θεάτρου-ντοκουμέντο με νέους, εφήβους, παιδιά και μη
επαγγελματίες ενήλικες: ένας πρακτικός οδηγός για εμψυχωτές. Εκπαίδευση & Θέατρο, 18, σ. 32-39.
•    Κωστή, Κ. (2017). Ιστορίες ζωής στο θέατρο των αναμνήσεων. Εκπαίδευση & Θέατρο, 18, σ.24-31.
•    Μαράκα, Λ. (1993). Η επίδραση του γερμανικού θεάτρου-ντοκουμέντο στην ελληνική δραματουργία. Σύγκριση/ Comparison, 5, s. 33-51.
•    Μνουσκίν, Α. (2011). Η τέχνη του τώρα. Αθήνα: Kοάν.
•    Μπόγκαρτ Α. (2009). Ένας σκηνοθέτης προετοιμάζεται. Αθήνα: Παπακώστα Άλκηστις.
•    Πελασγός, Σ. (2008). Τα μυστικά του παραμυθά. Η εκμάθηση της τέχνης της προφορικής λογοτεχνίας και αφήγησης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
•    Πεφάνης, Γ. (2007). Τα στάδια της θεωρίας. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
 

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS

https://eclass.uop.gr/courses/TS181/

Μαθήματα Εξαμήνου